Trong cuộc đời này, ta đã gặp bao nhiêu mảnh đời khổ đau bất hạnh? Đã bao giờ bạn thấy mình may mắn khi sinh ra và lớn lên trong vòng tay bao bọc của mẹ cha chưa? Đã bao giờ bạn thấy thương cảm với những con người kém may mắn phải lăn lộn trong cuộc đời từ nhỏ mà chưa từng được “nếm” tình yêu thương của những người máu mủ ruột thịt dành cho nhau? Dù trả lời “Có” hay “Không” thì bạn cũng nên đọc tác phẩm “Không gia đình” của nhà văn Hecto Malo - một tác phẩm nhân văn chứa nhiều bài học quý báu cho mỗi chúng ta, đã tạo ra niềm cảm hứng đọc sách của tôi.
Tựa đề tiểu thuyết “Không gia đình” gợi ra trong lòng người đọc sự buồn bã, cô đơn. Nhưng trong suốt cuộc phiêu lưu của Rêmi, ta ít thấy những giây phút cậu đau khổ vì không có bạn, như trên bìa sách đã cho thấy, nền tuyết trắng xoá, một ông già đằng trước dẫn đường và đằng sau là đàn chó và khỉ. Trái lại, trong mọi hoàn cảnh, bên cạnh Rêmi luôn là những người tốt, giúp đỡ cậu, yêu thương cậu. “Không gia đình” nói lên hoàn cảnh mồ côi của Rêmi, lạc lõng khi những người mình thương yêu mình lần lượt ra đi, nhưng cũng bao hàm ý nghĩa không phải một gia đình, mà Rêmi có rất nhiều gia đình, rất nhiều những người thân không cùng huyết thống trên đường đời. 500 trang sách là một con số không quá khủng nhưng cũng không hề ít, có thể rất nhiều người không đủ kiên nhẫn để đọc hết cuốn sách bởi lẽ nó không phải gu truyện đang hot như truyện ngôn tình, không có những nhân vật chính phong độ ngời ngời, tài năng sáng chói, gia thế hiển hách, ngoại hình ưa nhìn hay quá dài khiến người vừa mới thấy cảm thấy ngán... Câu chuyện chỉ có một cậu bé hiền lành với hoàn cảnh khó khăn, phải đối mặt với những nghiệt ngã của cuộc sống. Với những câu chuyện nhỏ nhiều tình tiết, nhiều tuyến nhân vật đan xen, thắt rồi mở, mở rồi lại đưa nhân vật vào những nút thắt mới Hecto malot đã khiến tôi trải qua mọi tâm trạng theo từ trang sách, từng câu chữ. Có sự thích thú, có chút hồi hộp, có những giọt nước mắt đau lòng, thương xót, có những tuyệt vọng chỉ muốn hóa thân thành bụt để cuộc sống của Remi trở nên hạnh phúc như nhiều đứa trẻ khác đang có và cũng không thể quên những bất ngờ, những nụ cười hạnh phúc khi cuối cùng hạnh phúc của tình yêu, tình bạn đã đến bù đắp cho những đau khổ mất mát mà cậu bé đã phải chịu đựng. Người ta bảo " Ở hiền gặp lành" - đúng vậy! Nhưng sự lành chỉ đến với những ai không đầu hàng số phận, luôn cố gắng vươn lên trong cuộc sống. Lớp học của Remi không bó hẹp trong không gian một lớp học hay một ngôi trường mà đó là cuộc sống, là thế giới bao la đầy rẫy những khó khăn thử thách, chông gai và những khó khăn trước mắt không biết khi nào sẽ tới với một cậu nhóc hãy còn những khờ dại
Qua cuộc phiêu lưu của cậu bé Rémi, ta thấy được nhiều điều về số phận khổ đau của con người... Trước hết là số phận của Rémi - một nạn nhân của cuộc tranh giành quyền thừa kế tài sản. Mới sáu tháng tuổi, Rémi đã bị bắt cóc và vứt ở một vườn hoa tại Pari để ông chú tham lam có thể độc chiếm số tài sản đáng ra phải thuộc về em. Lớn lên, em sống cuộc đời phiêu bạt của kẻ hát rong và phải chịu bao nhiêu gian khổ mới tìm lại được gia đình.
Phần đầu khi đọc “Không gia đình” ta chỉ mới biết rằng Rémi một cậu bé không cha mẹ, không họ hàng thân thích, sống với mẹ nuôi ở một vùng quê hẻo lánh. Sau đó, em bị thuê cho một ông già bầu gánh xiếc chó, khỉ bởi Vitali - một cụ già từng trải và đức độ, đầy kinh nghiệm, đi chu du và biểu diễn khắp mọi miền nước Pháp. Em đã lớn lên trong gian khổ của cuộc hành trình. Nhiều lúc cả đoàn được ăn no mặc ấm. Đã có khi em và cả đoàn lang thang suốt mấy ngày không có chút gì trong bụng .Cũng có lúc họ phải đi trong trời đông giá rét, dưới cơn bão tuyết, nhịn ăn tưởng chết đến nơi. Rồi cụ ấy mất, chỉ còn Rémi và chú chó Capi trung thành. Từ đây em tự lập, và không những lo cho mình, em còn cưu mang chú bé Matchia – cũng bị số phận như em vào gánh hát rong. Matchia và Rémi đã trở thành anh em cũng như đôi bạn thân, cùng nhau phiêu bạt, cùng chịu đựng gian khổ và cùng sẻ chia niềm sung sướng. Nhưng cuộc đời em đâu đã hết gian truân! Đã có lúc em bị kẹt, bị đói dưới hầm mỏ lụt ngập nước đến mười bốn ngày đêm. Có lúc khác, em vào nhầm nhà một tên vô lại vì bị lừa đó là cha đẻ của mình. Rồi em lại phải vào tù vì oan... Em đã chung đụng với mọi hạng người, sống khắp mọi nơi, "Nơi thì lừa đảo, nơi thì xót thương". Em đã lao động lấy mà sống nhưng dù ở đâu, trong hoàn cảnh nào, em vẫn noi theo nếp sống của cụ Vitali: giữ gìn nhân phẩm, ngay thẳng, gan dạ, tự trọng, thương người, ham lao động, tự trọng, không ngửa tay xin xỏ, không dối trá, nhớ ơn nghĩa, luôn làm người có ích.
Cuối cùng, giống như những kết thúc có hậu sau những ngày tháng gian khổ khó khăn trong các câu chuyện cổ tích, Rémi tìm lại được gia đình thật sự của mình và sống hạnh phúc bên những người thân yêu.
Xuyên suốt cuộc phiêu lưu của Rémi, tôi đã rất thích thú khi được trải tầm mắt dọc theo những con đường, những cánh đồng xanh ngút ngàn, những con sông tuyệt đẹp của đất nước Pháp; được hòa mình cùng những sinh hoạt từ nông thôn đến đô thị; được khám phá một phần cuộc sống của xứ sở sương mù Anh quốc....Một cuốn sách với những giá trị nhân đạo và nhân văn sâu sắc. Nhờ ngòi bút tài hoa, tinh tế với những kiến thức sâu sắc và một trái tim nhân hậu Hecto Malot đã tạo ra một tác phẩm tuyệt vời. Đọc “Không gia đình”, tác phẩm đã tạo nên một câu chuyện đan xen những bức tranh tuyết đẹp, đọc nó, trong đầu ta thể hiện những tưởng tượng về cảnh sắc kì diệu nơi ấy. Chính nó đã khiến tôi hiểu ra nhiều điều, và hối hận biết bao về những trang nhật kí nói xấu bố mẹ, về những lần nũng nịu làm phiền bố, hay những lúc nghịch ngợm nói xấu bạn bè cùng lớp, cả những lần oán trách cuộc đời không công bằng....Các bạn thì sao? Tôi chỉ hi vọng những trang sách này có thể tới với những bạn trẻ còn đang sa đọa vào nhiều thói hư tật xấu, còn đang lãng phí tuổi trẻ, đang làm phiền lòng bố mẹ được thức tỉnh. Một cuốn sách với những giá trị nhân đạo và nhân văn sâu sắc. Cuốn tiểu thuyết đã phản ánh cuộc sống lao động của nhân dân và công nhân trong chế độ tư sản. Đồng thời ca ngợi sự lao động bền bỉ, tinh thần tự lập, chịu đựng gian khó, khích lệ tình bạn chân chính và lòng nhân ái, tình yêu cuộc sống, ý chí vươn lên không ngừng. Nó mang đến một bài học quý giá cho mỗi chúng ta về tình yêu thương giữa con người với con người, về tính tự lập, tự bước đi trên đường đời. Quan trọng nhất, để những ai có gia đình phải suy ngẫm, trân trọng may mắn, hạnh phúc mà mình đang có. cuốn sách chứa đựng giá trị của tình thân mà không bao giờ lỗi thời. Một câu chuyện cảm động về tình yêu thương con người trong những hoàn cảnh gian nan nhất. “Không gia đình” có lẽ vì thế đã vượt qua biên giới nước Pháp và để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng độc giả toàn thế giới trong suốt hơn một thế kỉ qua.
“Không gia đình” không chỉ là tiểu thuyết dành cho thiếu nhi, mà đáng đọc với mọi lứa tuổi. Như đôi dòng cảm nhận mình đọc được của một ai đó, là quyển sách mà khi lưu giữ đến khi ố vàng, mỗi lần nhìn thấy vẫn quí trọng vuốt ve và nhìn ngắm như một người bạn thân. Hãy đọc nó, để ta có thể tưởng tượng khung cảnh, mọi thứ trên từng trang sách với ngòi bút của Hector Malot, để ta suy ngẫm về bài học và biết quý trọng những gì mình đang có hơn các bạn nhé!.
( Học sinh lớp 9/3, trường THCS Tân Tạo)
-20231044817.jpg)
