“Tự học thế nào” là một trong những tác phẩm mà N.A.Rubakin để lại cho chúng ta. Cuốn sách viết về vấn đề rất cần cho tất cả mọi người đặc biệt là thanh thiếu niên chúng ta. Nhiệm vụ của thanh thiếu niên là phải phần đấu học tập nâng cao kiến thức của mình trong nhà trường, sau khi ra trường. Thanh niên có thể nghiên cứu phương pháp học tập do N.A Rubakin đưa ra để áp dụng nâng cao vốn kiến thức và trở thành người thật sự có văn hóa, có chuyên môn giỏi. Phương pháp tự học này được N.A Rabakin hướng dẫn rất cụ thể có lập luận cho các giải pháp mà ông đề ra.
Trước hết ông lập luận: “Thế nào là người có học thức?” Trong cuộc sống rất cần kiến thức chuyên môn, phải có một nghề nhất định để sống và góp phần tạo ra của cải vật chất cho xã hội tồn tại. Nhưng để phân biệt được những vấn đề xảy ra xung quanh ta thì lại cần đến kiến thức chung bằng con đường tự học. Tự học không chỉ là xem sách mà phải biết so sánh cái viết trong sách với thực tế cuộc sống, biết so sánh cái khoa học với cái không khoa học, biết liên hệ giữa các môn khoa học.
Ông cũng phân tích rõ mối liên hệ giữa việc “Tự học và đặc tính riêng của từng người”. ở đây ông kết luận không có trở ngại nào ngăn cản được việc phổ biến và tiếp thu kiến thức. Trong cuộc sống cần phải có đấu tranh mới thật sự là của mình. Đối với những người chỉ nghĩ tới chức vụ, tới vinh quang mà không biết vượt khó thì không thể có vinh quang thật sự. có năng khiếu mà không có công rèn luyện, học tập để phát triển năng khiếu thì nó cũng sẽ dần mai một đi.
Và để học thì phải đọc sách nhưng “phải đọc sách như thế nào?” Rồi phải chọn cách ra sao? Đây là những vấn đề được Rubakin hướng dẫn phân tích rất tỉ mỉ vì ông có vốn kinh nghiệm thực tiễn của mình rất phong phú.
Trong phần “Nghệ thuật đọc sách” và phần “Tiểu thuyết là công cụ để giáo dục thẩm mỹ, ông đã đưa ra những nhận định thật là sâu sắc, những lời khuyên thật đích thực và lời khẳng định tuyệt vời. phải xem thẫm mỹ là một yếu tố cần thiết của cuộc sống. Công cụ sắc bén để phát triển về thẩm mỹ là phải đưa nó vào cuộc sống, cảm xúc trước cái đẹp trong thiên nhiên, trong con người. phải nghiên cứu tìm hiểu thẩm mỹ thông qua các tác phẩm văn học nghệ thuật.
Cuối cùng Rubakin kết luận rằng hãy mạnh dạn tự mình đặt ra câu hỏi và tự mình tìm lấy câu trả lời đó chính là phương pháp tự học.
“Tự học thế nào” của N.A Rubakin sẽ giúp mọi người trong việc học tập, nâng cao kiến thức toàn diện của mình để góp phần nhiều hơn nữa trong việc xây dựng đất nước.
(Học sinh lớp 9/11, trường THCS Tân Tạo)